«Бөтә ҡаршылыҡҡа үс итеп»

Хәҙерге полиграфия – дәғүәселек бик юғары булған өлкә. Уның хеҙмәттәренә хаҡ – конкурентлы көрәштә төп йүнәлештәрҙең береһе. Ләкин хаҡтарҙы сикһеҙ кәметеү мөмкин түгел. Баҫма продукцияның сифатына килгәндә, заманса матбуғат ҡорамалдары һәм технологиялары бөтә типографияла ла тиерлек оҡшаш. Шуға күрә полиграфия компаниялары заказсыға ваҡыт/сифат/хаҡтың оптималь берләшеүен тәҡдим итеп кенә ҡалмай, ә бер нисә өҫтәмә хеҙмәт күрһәтергә лә мәжбүр. Бынан ете йыл элек кенә асылып, республика буйынса ярайһы ғына үҫеш алған «Самрау» нәшриәте заказсыларҙы нимә менән йәлеп итә һәм бөгөнгө баҙар шарттарында нисек алдынғыларҙан булып ҡала?
 Ошо һорауҙар менән беҙ нәшриәт директоры Мансур Ғилфановҡа мөрәжәғәт иттек.  

Ете йылда ойошма 
нисек үҙгәргән?

Эште бәләкәй генә бүлмәнән һәм  полиграфия өсөн тәғәйен­лән­гән бер бөртөк принтерҙан башлаған “Самрау” нәшриәте бөгөн ярайһы ғына үҫешкән. 
– 2015 йылда бергә уҡыған дуҫ егет Вилнур Хәсәнов менән "Самрау" нәшриәтен асып ебәрҙек.  Был  күп ойошма, шул иҫәптән нәшриәттәр ҙә ябылған саҡ ине. Аҡса юҡ, ҡорамалдар кәрәк, уларҙы алыу ҙур бер мәсьәлә. Ауыр шарттарҙа, бөтөн ҡаршы­лыҡ­­ҡа үс итеп тигәндәй, беҙ эш башлап ебәрҙек. Күптәр, туған­дар-таныштар беҙҙе дыуамал булыуы­быҙҙа ғәйепләне. Әлбиттә, күңел­дә шик тә, ҡурҡыу ҙа булды. Һис һүҙһеҙ, беҙ ҡуйған маҡса­тыбыҙға ынтылдыҡ. Аллаға шө­көр, ошо ваҡыттан алып күп нәмә үҙгәрҙе: типография бинаһының майҙаны ҙурайҙы, етерлек күләмдә кәрәкле ҡорамалдар менән тулыланды,  әйләнеште һәм килемде ике тапҡырға арттырҙыҡ, коллекти­выбыҙ ҙа үҫә бара – 12 кешене эшкә алдыҡ, цехтарыбыҙ киңәйә, эш күләме лә арта ғына.  Әлбиттә, барыһы ла еңел генә барманы. Тәүге ике йыл беҙҙе ярайһы ғына һынаны. Әйткәндәй, полиграфияны төп йүнәлешебеҙ булыр, тип тә уйламағайныҡ. Тәүҙә «Самрау» -медиа булараҡ башла­ғас, корпоратив видеолар төшө­рөр­бөҙ, тигән ниәт бар ине. Тик ваҡыт үҙенекен итте, беҙ үҙ мөм­кинлегебеҙҙе полиграфия тауар­ҙарын етеш­тереүҙә таптыҡ.  Ойошмаға кәрәкле ҡорамалдарҙы ҡайҙа кредитҡа, лизингҡа, бу­рысҡа, үҙ аҡсабыҙға алдыҡ. Бөгөнгө көндә нәшриәтебеҙҙә республикабыҙҙың билдәле яҙыу­сылары, эшмәкәрҙәре китаптарын баҫтыра, район-ҡалалар беҙ­ҙең менән хеҙмәттәшлек итә. 

“Әйләнеш ҙур, 
әммә сығымдар ҙа 
арта...”

Иҡтисадтың тотороҡһоҙ булыуы эшҡыуарҙарға бер ни тиклем ауырлыҡтар килтерә. Бындай ауыр шарттарҙа эшләүҙән “Самрау” нәшриәте лә ситтә тороп ҡалмай. Ойошма эш башлағас та көрсөккә эләгә, һуңынан иһә илдәге пандемия ла үҙ йоғон­тоһон яһай. Рәсәйгә ҡаршы индерелгән санкциялар һөҙөм­тәһендә алыпһатарҙар ҙа күҙгә күренеп арта.  Был бигерәк тә ҡағыҙға хаҡ артыуҙа күҙәтелде. Уның бер ҡабы 1000 һумға тиклем барып етте. Полиграфия тауарҙа­рын етештереү өсөн ҡағыҙ ҙа, материалдар ҙа етерлек. Тик улар беҙгә килеп кенә етә алмай, еткән осраҡта ла хаҡы икеләтә арта, ти “Самрау” нәшриәте етәксеһе.
– Ҡағыҙ, кәрәкле материал­дарға хаҡтар артһа ла, беҙ етештергән тауарҙарыбыҙға хаҡ­ты әллә ни арттырмаҫҡа тыры­шабыҙ.  Элекке кеүек үк, беҙгә төп табышты полиграфия һәм сувенир продукцияһы килтерә. Һуңғы йылдарҙа  типография әйләнеше артты, күберәк продукция сығара башланыҡ. Шуның менән бергә ҙур тираждарға заказ алыу аҙайҙы, ә ҙур булмаған партиялар  күбәйҙе. Мин быны хаҡтарҙың артыуына бәйләйем. Мәҫәлән, элек ойошмалар күпләп буклеттар баҫтыра ине. Хәҙер улар әҙләп-әҙләп бер нисә айға бер тапҡыр ғына заказ бирә. Быға хаҡтар артыуы ғына түгел, ә замандың тиҙ-тиҙ йүнәлешен үҙгәртеү ҙә йоғонто яһайҙыр. Шуға ҡара­маҫтан, эшебеҙ туҡтап ҡалмай, әле шәжәрә, һабантуй мәлендә заказдар күп килә. Ноябрь, декабрь айҙары ла үтә табышлы. Яңы йыл алдынан бөтөн­ләй бушамайбыҙ, хатта төндә ҡалып та эшләргә мәжбүрбеҙ.  

Хәҙерге полиграфия.  
Заказсылар нимә 
теләй?

Полиграфия компанияларына мөрәжәғәт итеп, заказсылар арзан һәм сифатлы полиграфия тауарҙарын ғына алып ҡалмай. Төп бурыс – уларҙы ҡуйылған маҡсатҡа ярашлы итеп  етеште­реү. Полиграфия ярҙамында, ҡағиҙә булараҡ, түбәндәге мәсьә­ләләр хәл ителә: 1) Һатыуҙы арттырыу. Ошо маҡсатта реклама полиграфияһының төрлө төрө – буклеттар, листовкалар, флаерҙар, брошюралар, каталогтар, этикеткалар, төрөү (упаковка) материалдары әҙерләнә. 2) Компанияның имиджын яҡлау. Был маҡсатта фирма бланкылары, көндәлектәр, корпоратив бизнес-сувенирҙар, визиткалар, папкалар һәм баш­ҡалар баҫыла. 3) Брендтың танылыуын арттырыу. Фирма пакеттары, мобайлдар, футболкалар етештереү.
– Полиграфия, материал булыу­ҙан тыш, үҙ функцияһын үтәһен өсөн тәү сиратта заказсынан нимәгә, ниндәй һөҙөмтәгә ире­шер­гә теләүен асыҡларға кәрәк. Беҙгә теге йәки был продукцияны баҫтырыу ғына түгел, ә заказсыға уның бизнесын үҫтереүҙә ярҙам итеү мөһим. Бының өсөн иң элек үҙенсәлекле макеттар әҙерләү генә түгел, ҡулланыусылар тәрти­бенә, психологияһына төшөнөү һәләтенә эйә булған белемле һәм профессиональ дизайнерҙар кәрәк. Әйткәндәй, тап ошондай хеҙмәткәрҙәр, үҙ эштәренең оҫта­лары эшләй “Самрау”ҙа. Коллек­тивыбыҙҙа осраҡлы кешеләр юҡ. Беҙ тотош бер команда булып эшләйбеҙ, һәр хеҙмәткәрҙең фекерен, ҡыҙыҡлы идеяһын күҙ уңында тотабыҙ. Сөнки берҙәм команда – ул тотош бер организм. Уның бер ағзаһы сафтан сыҡһа, ҡалғандары ла тотороҡһоҙ эшләй башлай. Йәғни, бизнеста етәксе бер үҙе генә әллә ниҙәр эшләй алмай, хеҙмәткәрҙәрҙең берҙәм­леге генә ниндәйҙер уңышҡа алып килә ала. 
Шуға ла беҙгә ҙур ойошмалар, билдәле яҙыусылар, артистар, эшҡыуарҙар күпләп заказ яһай. Кемгәлер китап, кемгәлер афиша, кемгәлер реклама материалдары кәрәк. Беҙ һәр кем менән айырым эшләйбеҙ, уның мөмкинлектәрен самалап, төрлө ташлама, бүлеп түләү ысулдарын ҡарап, килешеү төҙөйбөҙ. Милли баҫмалар әҙер­ләүгә белемле телселәр, әҙәбиәт­селәр менән хеҙмәттәшлегебеҙ бар.  Республика кимәлендә уҙға­рылған сараларға ла үҙ өлөшө­бөҙҙө индерәбеҙ.  Мәҫәлән, Урман хужалығы министрлығы уҙғарған “Хәтер баҡсаһы” , “Ағас ултырт” акцияһындағы брендбукты (логотип етештереүсе ) тулыһынса беҙ эшләнек.  Уҡытыусыларҙың август кәңәшмәһендә бишенсе йыл рәттән ҡатнашып киләбеҙ. Улар­ҙың быға тиклем үҙҙәрен танытырлыҡ билдәләре юҡ ине, былтыр беҙ логотип тәҡдим иттек һәм эшләнек.   Йыл һайын үткә­релгән сара брендҡа инергә тейеш бит. Шулай уҡ кәңәшмәлә ҡатнашыусылар өсөн логотиплы блокнот, ручкалар етештерҙек. Был билдәлелек өсөн кәрәк. Мәғариф министрлығына ла яңы логотипты беҙ эшләнек. “БКК” төҙөлөш ойошмаһы менән дә хеҙмәттәшлек итәбеҙ. Әйткәндәй, был төҙөлөш ойошмаһы Өфөнөң Көнсығыш сығыу юлын төҙөй. Визитканан алып китап, сувенир әйберҙәре лә сығарабыҙ. Ғөмү­мән, ойошмаларға үҙҙәрен күр­һәтергә нимәләр кәрәк – бөтәһен дә баҫабыҙ. Әле тағы ла бер проект өҫтөндә көс түгәбеҙ. Ул да булһа 3 Д принтерҙа үҙенсәлекле шахмат уйынын эшләү өҫтөн­дәбеҙ. Унда башҡорт батырҙары­ның француздарға ҡаршы яуы сағыласаҡ. Был ситтән килеүсе­ләргә үҙенсәлекле, тарих һаҡла­ған бүләк буласаҡ.  
Бөгөн полиграфия компаниялары типография кеүек кенә эшләргә түгел, ә асылда тулы цикллы реклама агентлығы функцияһын үтәргә тейеш. Әгәр заказсы компанияның заказды үтәүгә ижади һәм яуаплы ҡарарға әҙер булыуын, бөтә хеҙмәт комплексын бер урында алып булыуын аңлаһа, бындай ҡараш конкурент өҫтөнлөктө тәьмин итәсәк. “Самрау” нәшриәте тап ошо принцип буйынса эшләй ҙә инде. Матбуғат хеҙмәттәрен күрһәтеү­ҙән тыш, бизнесты үҫтерергә, кәңәштәр алырлыҡ итеп эшләргә лә тырыша ойошма.

Гөлнара СОЛТАНОВА.
Нәсих ХӘЛИСОВ фотолары..